Welke oplossingen op de energiemarkt?
Het energie opwekken en verbruiken moet slim worden aangestuurd en soms ook tijdelijk opgeslagen worden. Op deze manier blijft vraag en aanbod in balans en raakt het net niet overbelast. Dit betekent dat we onze aanpak moeten aanpassen aan de behoeften van het energiesysteem, in plaats van dat het energiesysteem zich aan ons aanpast.
Slimme prikkels
De overheid en energiebedrijven gebruiken prijsprikkels om zowel energieopwekkers als -verbruikers te motiveren om onbalans en overbelasting in het energienet te voorkomen. Door deze prijsprikkels te volgen, kunnen gebruikers hun energiekosten verlagen. Wie deze prijsprikkels volgt kan besparen op energiekosten. Wie echter niet in staat is of ervoor kiest deze prikkels niet te volgen, krijgt in de toekomst te maken krijgen met oplopende energiekosten.
Flexibel Robuust
Om de problemen op de energiemarkt effectief aan te pakken, zijn slimme en duurzame oplossingen nodig. Deze oplossingen richten zich op een flexibel en robuust energiesysteem dat zich aanpast aan de steeds veranderende vraag en aanbod van elektriciteit. Onderstaand een overzicht van de belangrijkste maatregelen en technologieën die kunnen bijdragen aan een stabieler en duurzamer energiesysteem.
Beter spreiden
Een belangrijke stap naar een efficiënter energiesysteem is de verdere ontwikkeling en invoering van slimme meters. Slimme meters kunnen ‘live’ inzicht geven in het energieverbruik. Hierdoor worden zowel consumenten als bedrijven bewuster van hun energiegebruik. Sterker: zo kunnen ze hun energieverbruik slimmer spreiden over de dag. Door het gebruik van digitale technologieën zoals computers, smartphones en internet kunnen consumenten steeds beter hun eigen energiebehoeften monitoren en beheersen. Hierdoor kunnen ze efficiënter omgaan met schommelingen in het aanbod van groene stroom.
Slimme opslag
Een van de grootste uitdagingen van hernieuwbare energie is de veranderlijkheid. Om deze schommelingen op te vangen, wordt de opslag van energie cruciaal. Bijvoorbeeld met thuisbatterijen waarin overtollige zonne-energie kan worden opgeslagen voor later gebruik. Zo worden consumenten minder afhankelijk van het elektriciteitsnet. Deze technologie wordt aantrekkelijker door fiscale voordelen en andere prikkels. Hierdoor zijn mensen sneller geneigd te investeren in thuisopslag. Ook op grotere schaal wordt er in energieopslag geïnvesteerd. Bijvoorbeeld via centrale batterijen en opslagprojecten, die pieken in vraag en aanbod kunnen balanceren.
Samen duurzamer
Microgrids zijn kleinschalige, autonome energienetwerken die elektriciteit opwekken en verdelen binnen een lokale gemeenschap of specifiek gebied. Deze netwerken kunnen zowel met als zonder het hoofdnet functioneren. Dit is vooral nuttig tijdens noodsituaties of in afgelegen gebieden. Daarnaast kunnen energiecollectieven, waarin buurtbewoners samenwerken om energie op te wekken en te delen, bijdragen aan een meer zelfvoorzienend systeem. Gemeenten en provincies spelen hierbij een belangrijke rol door nieuwe woonprojecten en duurzame initiatieven te stimuleren. Bewoners kunnen hierbij actief meedoen en profiteren.
Beter bewust
In sommige landen, zoals België, wordt het capaciteitstarief geïntroduceerd om consumenten bewuster te maken van hun energiegebruik. Dit systeem stimuleert gebruikers om hun elektriciteitsverbruik gelijkmatiger over de dag te verspreiden. Ook dynamische energietarieven, die schommelen op basis van de actuele vraag en aanbod op de markt, kunnen consumenten aanzetten tot bewuster gebruik. Hierdoor consumenten bijvoorbeeld hun huishoudelijke apparaten inschakelen wanneer de energieprijzen laag zijn. Dit helpt bij het ontlasten van het elektriciteitsnet.
Vaker minder
Door energie lokaal op te wekken en te gebruiken, kunnen transportverliezen over lange afstanden worden verminderd. Dit draagt bij aan een efficiënter energiesysteem waarin er minder energie verloren gaat. Investeren in energie-efficiënte technologieën en apparaten helpt consumenten en bedrijven om hun totale energieverbruik te verlagen. Dit zorgt niet alleen voorbesparingen, maar ook voor minder druk op het netwerk.
Flexibel schaalbaar
‘Energy as a Service’ (EaaS) is een concept waarbij bedrijven hun energiebehoeften extern laten beheren en optimaliseren. Dit gebeurt vaak via cloud-oplossingen. Dit model kan vooral voor grote bedrijven voordelen bieden, omdat ze zo toegang krijgen tot een flexibel en schaalbaar energiemanagementsysteem zonder de hoge investeringskosten van een eigen infrastructuur. Door EaaS-modellen kunnen bedrijven beter inspelen op schommelingen in vraag en aanbod en tegelijkertijd hun duurzaamheidsdoelen behalen.
Eigen regie
Consumenten en bedrijven krijgen steeds meer mogelijkheden om zelf de regie over hun energiegebruik in handen te nemen. Bijvoorbeeld met een Energie Management Systeem (EMS). EMS optimaliseert het energieverbruik op basis van actuele energieprijzen en de beschikbaarheid van groene stroom. Hierdoor zetten gebruikers een grote stap richting onafhankelijkheid. Door zelf actief je energie te managen, ontstaat er meer overzicht en controle. En dat leidt tot welkome besparingen en een duurzamer gebruik van elektriciteit.